Titreme Tedavisi Doktoru İstanbul

Tıbbi literatürde tremor olarak bilinen sorun halk arasında titreme olarak bilinmektedir. Bazı titremeler ufak çaplıdır ve kişinin gündelik hayatını etkilemez. Bazı titremeler ise kişinin gündelik hayatını olumsuz etkileyecek düzeyde olabilmektedir.  Bazı bireylerde titreme başlı başına bir sorunken, bazı bireylerde ise titreme bir hastalığın habercisi olabilmektedir. Titreme neden olur, titreme türleri nelerdir, titreme hangi hastalıkların belirtisidir, titreme nasıl tedavi edilir gibi sorunların cevaplarını merak ediyorsanız yazımızın devamını inceleyebilirsiniz.

Titreme (Tremor) Nedir?

İstanbul Tremor, en basit tanımı ile istemsiz olarak ortaya çıkan ritmik hareket bozuklukları olarak tanımlanmaktadır. En yaygın görülen hareket bozuklukları tremorlar yani titreme sorunudur. (Esansiyel Tremor)[1]

Titreme sorunu genel olarak iki ana gruba ayrılarak incelenmektedir. Ayrım titremenin sabit yani durağan bir halde mi hareket halindeyken mi ortaya çıktığına göre yapılmaktadır. Sabit halde ortaya çıkan titremeler istirahat tremoru, hareket halinde iken ortaya çıkanlar ise aksiyon tremorudur. İstirahat tremoru daha çok elleri ve parmakları etkilemektedir. Aksiyon tremoru ise etkilenen vücut kısmına göre 4 e ayrılarak incelenmektedir. Bunlar; intansiyonel tremor,  postural tremor, göreve özgü tremor ve izometrik tremordur.

• İntansiyonel Tremor

Amaca yönelik olarak yapılan fiziksel aktiviteler esnasında ortaya çıkan titremeler intansiyonel tremor olarak sınıflandırılmaktadır.

• Postural Tremor

Postural tremorlar elleri ve bacakları yer çekimine karşı havaya kaldırmaya çalışıldığında ortaya çıkan titremelerdir. Korku, heyecan, titreme gibi durumlar bu tür titremelerin tetikleyicisi olabilmektedir.[2]

• Göreve Özgü Tremor

Adından da anlaşılacağı üzere göreve özgü tremor belli bir aktivite esnasında ortaya çıkan titremelerdir. Örneğin yazı yazma esnasında ortaya çıkan titremeler göreve özgü tremorlardır.

• İzometrik Tremor

Belli bir nesnesin kaldırılması esnasında ortaya çıkan titremeledir. Örneğin bir dambıll ya da ağır bir kitabın kaldırılması gibi durumlarda ortaya çıkan titremelerdir. Yani bir kasın istemli olarak kasılması esnasında ortaya çıkan tremorlardır.

Bu sınıflandırma haricinde tremorlar görülme nedenine göre de 7 sınıfa ayrılmaktadır. Bunlar;

• Esansiyel Tremor: Tremorlar arasında en yaygın olarak görülen türdür. Ellerde ve baş, boyun bölgesinde görülen ve nedeni tespit edilemeyen titremeler esansiyel tremor olarak sınıflandırılmaktadır.

• Parkinson Tremoru: Parkinson hastalığında ilk karşılaşılan belirtilerden birisi de titremedir. İstirahat halinde iken ortaya çıkan ve Parkinson hastalığına bağlı olarak ortaya çıkan titremeler Parkinson tremoru olarak sınıflandırılmaktadır.

• Distonik Tremor: Distoni hastalığı olan kişilerde görülen ve istemsiz kas kasılmaları ile ilişkilendirilen titremelerdir.

• Fizyolojik Tremor: Aşırı alkol kullanımı ya da bazı ilaç ve hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkan titremelerdir. Neden olan durum ya da hastalığın tedavi edilmesi ile fizyolojik tremorlar tamamen tedavi edilebilmektedir.

• Ortostatik Tremor: Bacaklarda aniden ortaya çıkan hızlı ve ritmik titremelerdir. Bu tür tremorlarda titreme oturma konumuna geçildiğinde ya da yürümeye başlanıldığında durmaktadır.

• Serebellar Tremor: Beyincikte oluşan hasarlara bağlı olarak ortaya çıkan titremelerdir.

• Psikojenik Tremor: Psikolojik durumlara ya da hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkan titremelerdir. Altta yatan psikolojik durumlar veya hastalıkların tedavisi gerçekleştirildiğinde titreme de tedavi edilmektedir.

Tremor –Titreme- Hastalığı Neden Olur?

Stres, kaygı ya da heyecan gibi durumlarda anlık olarak ortaya çıkan ve tekrar etmeyen titremeler hastalık olarak nitelendirilmez. Normal bir durum olarak görülür. Tıbbi olarak hastalık ya da bir hastalığın belirtisi olan titremeler merkezi sinir sistemini ya da kasları etkileyen nedenlerle ortaya çıkan titremelerdir. Bu nedenle titremenin tedavi gerektirip gerektirmediği, ya da herhangi bir hastalıkla alakası olup olmadığının anlaşılması için uzman bir doktora başvurulması önerilmektedir.

Titremelere neden olan ve en sık karşılaşılan durumlardan bazıları şunlardır; kas yorgunluğu, aşırı kafein tüketimi, stres, yaşlanma ve kan şekerinin düşmesi. Bunlar hayatın olağan akışı içerisinde anlık titremelere neden olabilecek durumlardır.

Titreme yani tremor ile ilişkilendirilen hastalıklardan bazıları şunlardır; inme, travmatik beyin hasarları, Parkinson hastalığı, ms hastalığı, alkolizm, hipertiroidtir.

Titreme Şikayeti Ne Zaman Ciddiye Alınmalıdır?

• Ellerde, kollarda, bacaklarda ya da vücudun farklı uzuvlarında ortaya çıkan ritmik ve tekrar eden tekrarlamalar görülmesi durumunda,
• Konuşma ve ses tonunu etkileyen titremeler görülmesi durumunda,
• Yazma, çizme gibi eylemler yerine getirilirken titreme görülmesi durumunda,
• Çatal, bıçak kullanma yani yemek yeme esnasında titreme şikayeti görülmesi durumunda ciddiye alınmalıdır.

Ortaya çıkan titremelerin kas yorgunluğuna ya da herhangi bir duygusal değişime bağlı olup olmadığı da hastanın kendisi tarafından takip edilmelidir.

Tremor –Titreme- Hastalığı Teşhisi Nasıl Konulur?

İstanbul Tremor hastalığında ilk olarak doktor fiziksel muayene ile titremenin hangi durumlarda, ne şiddette ortaya çıktığını anlamaya çalışır. Sonrasında ise ayrıntılı bir nörolojik muayene ile tendon refleksleri, koordinasyon, duruş, kas kuvveti, kas tonusu ve dokunma hissi değerlendirilir. Muayene esnasında doktorun yönlendirmesine göre yazı yazma, yemek yeme, işaret parmakla buruna dokunulması, parmakla havada daireler çizilmesi gibi fiziksel aktiviteler yapılması talep edilebilir.

Doktorun gerekli görmesi halinde titremenin tiroid hastalığı ile ilişkisinin olup olmadığının anlaşılabilmesi için idrar ve kan tahlili talep edilebilir. Bunlara ek olarak EMG, MRG ve BT gibi görüntüleme yöntemlerine ihtiyaç duyulabilir.

Tremor (Titreme) Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?

Titreme hastalığında tedavi altında yatan nedenin tespit edilmesi ile birlikte kişiye uygun olarak planlanmaktadır. Günümüzde tremor tedavisinde yaygın olarak kullanılan 4 farklı tedavi yöntemi bulunmaktadır. Bunlar; ilaç tedavisi, botoks enjeksiyonu tedavisi, fizik tedavi ve beyin stimülasyonu tedavisidir.

• İlaçla –Tremor- Tedavisi

Titreme sorununa neden olan durum veya hastalığı değil ama direk olarak titremenin engellenmesini sağlayan bazı ilaçlar bulunmaktadır. Doktorun uygun görmesi halinde bu ilaçların kullanımı ile titreme hastalığı tedavi edilebilmektedir.

• Fizik Tedavi İle Titreme Tedavisi

Hastanın fizik tedaviye uygun halinde olması durumunda kasların güçlendirilmesi ve kas kontrolünün arttırılması için hastaya bazı özel egzersizler verilmektedir.

• Botoks Enjeksiyonu İle Titreme Tedavisi

Yüz, boyun ve kafa bölgesinde titreme şikâyeti olan hastalarda kasların gevşetilmesi ve buna bağlı olarak titreme sorununun tedavi edilmesi için botox yöntemi yöntemi kullanılmaktadır.

• Beyin Stimülasyonu ile Tremor Tedavisi

Hastalarda güç kaybına neden olan titremelerde tek tedavi seçeneği beyin stimülasyonudur. Bu tedavide beynin titremeden sorumlu bölgelerinde uyarılar gönderilerek titremeler tedavi edilmektedir.

Tremor tedavi edilmezse ne olur?

İstanbul Tremor, vücutta bulunan kasların ani ve ritmik titreşimlerine neden olan bir durumdur ve genellikle tedavi edilebilir. Ancak tedavi edilmezse, kişinin iş gücü kaybına, yaşam kalitesini olumsuz etkilemeye ve sosyal izolasyona neden olabilir. Bu nedenlerden dolayı, tremordan etkilenen kişilerin, doktorlarının önerdiği tedavi yöntemlerine uymaları ve ağrılarını azaltmaya yönelik önlemler almaları önemlidir.

Tremor tipleri nelerdir?

Tremor çeşitleri şunlar olabilir: esansiyel tremor, Parkinson tremor, senil tremor ve İntoksikasyon tremoru. Esansiyel tremor, genellikle nörolojik bir nedeni olmayan ve yaş ilerledikçe ortaya çıkan bir tremor çeşididir. 

Parkinson tremor, Parkinson hastalığına bağlı olarak ortaya çıkan bir tremor çeşididir ve kas hareketlerinde gecikme ve kas sertliğine neden olur. Senil tremor, genellikle yaşlılıkla birlikte ortaya çıkan ve hafif ve sakin bir şekilde ortaya çıkan bir tremor çeşididir. İntoksikasyon tremoru ise, bazı ilaçlar veya zehirlenmeler nedeniyle ortaya çıkan ve geçici olan bir tremor çeşididir.

El titremesi hangi vitamin eksikliğinden kaynaklanır?

El titremesi, bazen vitamin eksikliklerinden kaynaklanabilir. Özellikle B grubu vitaminleri eksikliği, el titremesi gibi belirtilere neden olabilir. B grubu vitaminleri arasında B1, B2, B3, B5, B6 ve B12 vitaminleri yer alır ve vücutta çeşitli işlevleri vardır. Bu vitaminler, enerji üretiminde, sinir sistemini düzgün çalıştırmada, kırmızı kan hücrelerinin üretiminde ve diğer vücut fonksiyonlarında önemlidir.

Kaynaklar:

[1] Agarwal, S., & Biagioni, M. C. (2020). Essential tremor. StatPearls [Internet].

[2] Dirkx, M. F., Zach, H., Bloem, B. R., Hallett, M., & Helmich, R. C. (2018). The nature of postural tremor in Parkinson disease. Neurology, 90(13), e1095-e1103.

Baş Ağrısı Tedavisi Doktoru İstanbul

Hastanelere, doktor muayenehanelerine ve sağlık kuruluşlarına en sık başvurulan şikâyetler ağrı şikâyetidir. Ağrılar arasında en yaygın görülen tür ise baş ağrısıdır. Baş ağrısı kişilerin gündelik hayatını etkilen ve hatta bazen çekilmez hale getiren bir şikâyettir.  Baş ağrısı bir hastalık değil ama hastalığı haber veren bir belirtidir. Bu nedenle baş ağrısı şikâyetinden kurtulmak için ağrıya neden olan durum ve hastalıkların araştırılarak tedavi edilmesi gereklidir.

Bu yazımızda İstanbul ve Ankara’da bulunana Neuroup Kliniklerimize baş ağrısı ile ilgili en sık gelen baş ağrısı ayırıcı tanısı nedir, baş ağrısına neden olan hastalıklar nelerdir, nasıl teşhis edilir, baş ağrısı teşhis ve tedavisinde kullanılan tetkik ve tanı yöntemleri nelerdir gibi sorular Dr. Süreyya ATAUS tarafından cevaplandırılacaktır.

Baş Ağrısı Neden Olur? Baş Ağrısı Türleri Nelerdir?

Baş ağrıları toplumda en sık görülen şikayetlerden birisidir. Türkiye’de baş ağrısı şikayeti yaşanma sıklığının araştırıldığı bir çalışma da toplumun %89unda zaman zaman baş ağrısı şikayetleri görüldüğü tespit edilmiştir. [1]

Farklı tipte baş ağrıları bulunmaktadır. Baş ağrıları uzmanlar tarafından 2 ana gruba ayrılarak incelenmektedir. Bunlar birincil (primer) baş ağrıları ve sekonder (ikincil) baş ağrılarıdır.

Baş Ağrılarının Sınıflandırılması

Birincil (Primer) Baş Ağrısı Nedir?

Başka bir hastalıkla ilişkilendirilmeden, doğrudan baş ağrısı şikayeti ile kendini gösteren ağrılar primer olarak sınıflandırılmaktadır. En sık görülen baş ağrısı tipidir. Bu tip baş ağrıları iyi huylu ve ileri tetkikler gerektirmeyen durumlar olarak nitelendirilmektedir. [2]

Migren, gerilim tipi baş ağrısı, küme baş ağrısı gibi ağrılar birincil olarak sınıflandırılan ağrılardır. Primer baş ağrıları içerisinde en sık karşılaşılan ağrılardır. Daha nadir olarak saplanıcı baş ağrısı, öksürük baş ağrısı, egzersizle ortaya çıkan, kronik yarım baş ağrısı sayılabilir.

İkincil (Sekonder) Baş Ağrısı Nedir?

İkincil tip ağrılar ise başka hastalıklarla ilişkilendirilen ağrılardır. Bu tip ağrılarda altta yatan çok farklı sebepler olabilmektedir. Bu tip ağrıların kaynağının tespit edilebilmesi için ileri tetkiklerin yapılmasına gerek duyulmaktadır.

Sekonder baş ağrıları beyin ve merkezi sinir sistemi ile ilişkili olabilir. Bu nedenle teşhis ve tedavisi ötelenmemeli, en hızlı şekilde teşhis koyulup tedavi süreci başlatılmalıdır. Çünkü ikincil baş ağrıları bazı durumlarda hayati önem taşıyabilmektedir.[3]

İkincil baş ağrılarının bazı önemli özellikleri vardır. Bu özellikler hastayı ve hekimi alarma geçirip hızlı davranmaları konusunda uyarıcı olmalıdır. Ağrı’nın kısa bir süre önce başlayıp çok şiddetli olması, çok erken yaşlarda veya ileri yaşlarda başlaması, hastada başka önemli bir sistem hastalığı veya kanser gibi önemli bir hastalık bulunması, hastanın ağrıyı yaşamımda gördüğüm en şiddetli baş ağrısı diye tanımlaması, ağrının eğilme doğrulma veya ıkınma gibi fiziksel aktivite ile artması bu uyarıcı belirtilerden bazılarıdır.

Sekonder baş ağrıları: kafa travmasına bağlı olanlar, baş ve boyun damar hastalıklarına bağlı olanlar, beyin omurilik sıvısı ile ilgili baş ağrıları, madde kullanımına bağlı ağrılar, ensefalit veya menenjit gibi enfeksiyona bağlı olanlar, boyundan gözlerden kulaklardan burun ve sinüsler den dişler ve ağızdan kaynaklanan baş ağrıları, nevralji tipi ağrılar ve yüz ağrıları ikincil ağrı nedenleridir.

Baş Ağrısı Şikâyetinde Ayırıcı Tanı

Ayırıcı tanıda en önemli basamak hastadan baş ağrısına ait ayrıntılı bir hikâye almakla başlar. Baş ağrısı olan hastada önemli olan ikincil bir baş ağrısı olasılığını dışlamaktır. Daha önceden baş ağrısı olup olmadığı, baş ağrısının ne kadar zaman önce başladığı, ağrının ne kadar sürdüğü ve ne sıklıkla geldiği, ağrının biçimi örneğin batıcı yanıcı veya zonklayıcı gibi, başın hangi bölümünde yoğunlaştığı, ağrıyı tetikleyen, başlatan sebepler ve ağrının şiddetlenmesine yol açan durumlar sorgulanır.

Bu öykünün alınması ve ayrıntılı sistemik, nörolojik muayenenin yapılmasının ardından gerekirse tanıya destek veya yardımcı olması açısından çeşitli tetkik yöntemlerine başvurulabilir.

Baş Ağrısı Teşhis ve Tedavisinde Kullanılan Tetik ve Tanı Yöntemleri

Birincil baş ağrılarında, hastanın baş ağrısı hikâyesi ve nörolojik muayene sonucunda net bir tanıya varılırsa ayrıntılı laboratuvar ve görüntüleme araştırmalarına gerek olmayabilir. Hastanın durumuna bağlı olarak rutin kan biyokimyası, tam kan sayımı, bilgisayarlı tomografi veya manyetik rezonans görüntüleme istenebilir. Bunun dışında eğer hastada bilinç bozukluğu veya nöbet benzeri bir durum varsa EEG gerekebilir.

Baş Ağrısı Nasıl Tedavi Edilir?

Tüm bu anlatılan öykü alma, ayırıcı tanı, laboratuvar ve görüntüleme incelemeleri sonucu konulan baş ağrısı tanısına göre tedavi şekline karar verilir. Baş ağrısı tanısına ve hastanın yakınmalarının biçim ve şiddetine bağlı olarak ağrının bazen tamamen ortadan kaldırılması mümkün olabilir. Bazen de ağrı sıklığında belirgin bir azalma sağlamak bile önemli olabilir.

Baş ağrısı çeşitleri nelerdir?

• Migren: Bu tip baş ağrısı, genellikle yalnız bir tarafı etkiler ve bu ağrı genellikle tarif edilemeyen bir şiddette olur. 
• Tension baş ağrısı: Bu tip baş ağrısı, genellikle tüm başı etkiler ve ağrının şiddeti hafiften orta seviyeye kadar değişebilir. 
• Sinüs baş ağrısı: Bu tip baş ağrısı, genellikle yüzün belirli bir bölgesinde hissedilir ve ağrının şiddeti hafiften orta seviyeye kadar değişebilir.
• Kafa travması: Bu tip baş ağrısı, genellikle beyin hasarına neden olan bir darbe sonucu ortaya çıkar ve ağrının şiddeti hafiften şiddetliye kadar değişebilir.

Baş Ağrısı Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

İstanbul baş ağrısı tedavisinde, ağrı kesiciler, nöral blokerler, antikonvülsanlar ve triptanlar gibi ilaçlar kullanılabilir. Bunların yanı sıra, baş ağrısı tedavisinde aşırı ısı ve nemden korunma, stres azaltma, düzenli uyku düzeni, sağlıklı bir diyet ve egzersiz gibi yöntemler de önerilebilir. Baş ağrısı olan kişilerin doktorlarıyla birlikte en uygun tedavi yöntemlerini belirlemeleri önerilir.

Baş Ağrısı Komplikasyonları Nelerdir?

• Uyku bozuklukları: Sık sık tekrarlayan baş ağrıları, kişinin uyku kalitesini bozabilir ve uyku bozukluklarına neden olabilir.
• Depresyon ve anksiyete: Sık sık tekrarlayan baş ağrıları, kişinin ruh hali üzerinde olumsuz etkiler bırakabilir ve depresyon ve anksiyete gibi ruh sağlığı problemlerine neden olabilir.
• İş gücü kaybı: Şiddetli ve sık sık tekrarlayan baş ağrıları, kişinin işine gitmeyi ve işini yapmayı zorlaştırabilir ve bu nedenle iş gücü kaybına neden olabilir.

Kaynaklar:

[1] Ertas, M., Baykan, B., Orhan, E. K., Zarifoglu, M., Karli, N., Saip, S., … & Siva, A. (2012). One-year prevalence and the impact of migraine and tension-type headache in Turkey: a nationwide home-based study in adults. The journal of headache and pain, 13(2), 147-157.

[2] Jensen, R., & Stovner, L. J. (2008). Epidemiology and comorbidity of headache. The Lancet Neurology, 7(4), 354-361.

[3] Chou, D. E. (2018). Secondary headache syndromes. CONTINUUM: Lifelong Learning in Neurology, 24(4), 1179-1191.

Yürüme Bozuklukları Tedavisi Doktoru İstanbul

Yürüme denge ve kas koordinasyonu ile birlikte koordine bir eylemdir. Yürüme birbiriyle bağlantılı üç sinir sistemi fonksiyonunun uyumu ile gerçekleşmektedir. Denge, lokomasyon ve adaptasyon ile birlikte gerçekleşen yürümede kolların ve bacakların birlikte hareket etmesi ve lokomasyonu (bir yerden diğer gitme hareketi) ile adımlar olur, dolayısıyla yürüyüş gerçekleşir. (1)

Yürüyüş bozukluğu ise normal yürüyüşten sapma olarak tanımlanabilir. Yürüme bozukluğuna neden olan faktörlerle birlikte ortaya çıkan bu durum hayatı olumsuz etkilemektedir. Yazımızda ise yürüme bozukluğu nedenleri, tanısı ve tedavisini bulabilirsiniz.

Yürüme Bozukluğu Nedenleri Nedir?

Yürüme bozukluğu tek bir sebepten kaynaklanmaz. Nörolojik nedenleri bulunmakla birlikte nörolojik olmayan yürüyüş bozukları da bulunmaktadır.

• Nörolojik nedenler;
  • Parkinson,
  • Serebral palsi
  • MS hastalığı sayılabilir.
• Elektrolit dengesizliği; yürüme bozukluğunda önemli yer tutar. Hiponatremi (sıvı fazlalığı veya sodyum azlığı) en önemlisidir. Elektrolit dengesi yürüyüşte çok önemlidir.
• Vitamin eksikliği; B12, falot, E vitamini eksikliği yürüme bozukluğuna neden olabilir.
• Eklem ağrısı
• İncinme
• Ağrı (2,3)

Yürüme Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?

Yürüme bozukluğu birçok faktörden kaynaklanıyor olabilir. Bu durum kişinin görüntüsüne de yansıyor olabilir. Bacak kısalığı, kalça çıkıklığı gibi durumlar yürüme bozukluğu yapabilir. Kişinin yürümesi genel olarak değerlendirilerek hastalık değerlendirilmektedir.

Yürüme sırasında denge bozukluğu yaşaması, yürümesinin hızlanması ya da yavaşlaması, yürürken ayağını sürümesi veya parmak ucunda yürümesi, bir bacağını daire şeklinde açarak yürümesi gibi belirtiler yürüyüş bozukluğunda değerlendirilmektedir.

Yürüyüş Bozukluğu Türleri Nedir?

• Propulsif yürüyüş; genellikle parkinson hastalarında görülen, hızlı ama kısa adım şeklinde olmaktadır.
• Makas yürüyüş; bacakların hafif içeri doğru eğik olduğu, yürüyüş sırasında diz ve uyluk bölgesinin birbirine çarpması veya kesişmesi nedeniyle bu adı almıştır.
• Spastik yürüyüş; yürüme esnasında ayakların sürüyerek gerçekleştirilen yürümedir. Serebral palsi ve multiple skleroz hastalarında görülmektedir. Bir bacağın sert tutulduğu diğer bacağın ise yarım daire şeklinde hareketle sürüklendiği yürüme şeklidir.
• Paytak yürüyüş; sağa ve sola doğru hareket ederek yürümedir. Kalça çıkığı gibi doğuştan gelen problemler de yürüme bozukluğu sebepleri arasında sayılabilir.
• Yüksek adım yürüyüş; Yürürken bacağın yükseğe kaldırıldığı ve ayaklar parmaklar aşağı bakarken yere bırakıldığı yürüyüş türüdür. (4)

Yürüme Bozukluğu Tanısı Nasıl Konulmaktadır?

İstanbul yürüme bozukluğu tanısı; fiziki ve nörolojik muayene ve hastanın öyküsü ile ortaya çıkabilir. Aynı zamanda yürüyüş döngüsü, eklem hareketleri, eklem ağrısı, koordinasyonu test edilerek yapılmalıdır. Vitamin eksikliğinden kaynaklanan bir durum olması ihtimaliyle testlerle, tam kan sayımı ile değerlendirilebilir.

Tanı sürecinde hastalığın nörolojik (parkinson,  demans, felç, multiple skleroz), metabolik (obezite, B12 vitamini eksikliği, şeker hastalığı), psikiyatrik ( madde bağımlılığı, depresyon, anksiyete) kaynaklı olup olmadığı değerlendirilerek kesin tanı konulması gerekmektedir.

Yürüme Bozukluğu Tedavisi Nasıl Yapılır?

Her sağlık probleminde olduğu gibi altta yatan sebeplerin ortaya çıkarılması ve doğru tedavi yönteminin bulunması gerekmektedir.

Yürüme bozukluğuna sebep olan faktör travma gibi nedenlerden kaynaklıyorsa hasarın ortadan kaldırılması ile yürüyüş normal fonksiyonlarına döner. Yine aynı şekilde kırılma, incinme gibi durumlardan kaynaklanan yürüyüş bozuklukları tedavi sürecinin tamamlanmasıyla normale döner.

Yürüme bozukluğunda sebep olan vitamin eksikliği ise yeterli düzeyde vitamin ilacı alarak ve yaşam tarzı değişikliğine giderek beslenme vs. durum düzeltilebilir.

Yürüme bozukluğuna sebep olan faktör nörolojik kaynaklı ise; çoğu zaman tedavisi olmasa da semptomları göz önüne alınarak tedavi süreci başlatılır. İstanbul yürüme bozukluğu tedavisi yapılırken bu durumun nedenleri araştırılarak seçenekler belirlenir.

Yürüme Bozukluğu Çeşitleri Nelerdir?

• Spastik paraparezi: Bu bozuklukta, sinirlerin kasların normal çalışmasını sağlamaya yeterli olmaması nedeniyle, kasların güçsüzlüğü, sıkıntısı ve spastisite (kasılma) gibi belirtiler görülebilir.
• Hemiplegi: Bu bozuklukta, vücudun bir tarafında bulunan kasların çalışması bozulur ve kişi yürüyebilir ancak bir tarafını kullanmakta zorlanabilir.
• Diplegi: Bu bozuklukta, vücudun üst ve alt kısımlarındaki kasların çalışması bozulur ve kişi yürüyebilir ancak dengesini koruyamayabilir.
• Ataksi: Bu bozuklukta, dengenin bozulması nedeniyle, yürüme güçlükleri ve dengesizlik gibi belirtiler görülebilir.

Yürüyüş Bozukluğu Egzersizleri Nelerdir?

• Basit yürüyüş egzersizleri: Bu egzersizlerde, kişinin evde yapabileceği basit yürüyüş hareketleri önerilir. Örneğin, yatakta yüzük oyunu gibi basit yürüyüş hareketleri yapılabilir.
• Yürüyüş koordinasyon egzersizleri: Bu egzersizlerde, kişinin yürüyüş koordinasyonunu geliştirme amacıyla özel hareketler yapılır. Örneğin, bir duvardan duvara yürüyüş gibi egzersizler yapılabilir.
• İskelet kası güçlendirme egzersizleri: Bu egzersizlerde, kişinin iskelet kaslarını güçlendirme amacıyla özel hareketler yapılır. Örneğin, yere çömelip kalkma gibi egzersizler yapılabilir.
• Denge egzersizleri: Bu egzersizlerde, kişinin dengesini geliştirme amacıyla özel hareketler yapılır. Örneğin, tek ayakta durma gibi egzersizler yapılabilir.

Yürüme Bozukluğu Çeşitleri Nelerdir?

Yürüme bozuklukları, vücutta bulunan sinirlerin ve kasların normal işlevlerini yerine getirme yeteneğinin azalmasına neden olur. Bu bozukluklar, kişinin yürüme yeteneğini etkileyebilir ve çeşitleri arasında spastik paraparezi, hemiplegi, diplegi ve ataksi gibi bozukluklar yer alır. Bu bozukluklar her kişi için geçerli olmayabilir ve bireyler arasında farklılıklar gösterebilir. Bu nedenle bu şikayetleri bulunduran kişilerin tıbbi yardım alması gerekir. 

Referanslar:

1.Yavuzer, G. (2014). Yürüme analizi ve temel kavramlar. Türk Ortopedi ve Travmatoloji Birliği Derneği Dergisi, İstanbul, 13, 304-308.

2.Baker JM. Gait Disorders. Am J Med. 2018 Jun;131(6):602-607. doi: 10.1016/j.amjmed.2017.11.051. Epub 2017 Dec 27. PMID: 29288631.

3.Alsancak, S. Patolojik yürüyüş.

4.Jankovic J. Gait disorders. Neurol Clin. 2015 Feb;33(1):249-68. doi: 10.1016/j.ncl.2014.09.007. PMID: 25432732.

MS (Multiple Skleroz) Tedavisi Doktoru İstanbul

Kadınlarda erkeklere nazaran iki kat daha fazla görülen, başlangıç yaşı 20-40 arasında olan merkezi sinir sistemini etkileyen bir hastalıktır. MS hastalığında bağışıklık sisteminin yanlış çalışmasıyla ile ilişkili olarak beyin ve omurilikteki hücrelerin sinir kılıflarına saldırması ile hasar görmesine neden olmaktadır. Sonrasında ise sinir hücreleri işlevlerini gerektiği gibi yerine getirememektedir. (1)

MS Hastalığı Nedir?

MS (multiple skleroz) hastalığı merkezi sinir sisteminde etkili olan ve kesin tedavisi olmayan ve ataklarla belirti veren bir hastalıktır. Kronik olan bu hastalık; merkezi sinir sistemindeki hücrelerin etrafını saran miyelin kılıfının zarar görmesi halinde ortaya çıkan bir hastalıktır. Miyelin kılıfı; nöronlar arasında elektriksel iletimi hızlandırmaya yarayan ve hücreleri saran yağlı maddedir. (1,2)

Multiple Skleroz Hastalığı Nedenleri Nedir?

MS hastalığı otoimmün yani bağışıklık sisteminin vücudun dokularına yanlışlıkla saldırı yaptığı ve sonucunda da dokulara hasar verdiği hastalıktır. Nedeni tam olarak bilinmemektedir.

Risk Faktörleri Nedir?

Nedeni tam olarak bilinmeyen bu hastalık için belirli risk grupları vardır. Bu faktörler MS geliştirme riskini arttırabilir.

• Yaş; MS hastalığı genellikle 20 ila 40 yaş arasında ortaya çıkmaktadır. Ancak genç ve yaşlı grubunda da ortaya çıkabilir.
• Kadınlar erkeklere nazaran 2-3 kat daha fazla görülebilir.
• Genetik; aile öyküsünde bu hastalık bulunuyorsa hastalığa yakalanma riski daha yüksektir.
• Bazı enfeksiyonlar
• Coğrafya-iklim; kişinin doğduğu coğrafya iklim etkili olabilmektedir. Örneğin ılıman iklime sahip ülkelerde görülme olasılığı daha fazladır.
• D vitamini düşüklüğü; güneş ışığından yeterince yararlanamayan ve D vitamini eksikliği yaşayan kişilerde yatkınlık görülebilir.
• Bazı otoimmün hastalıklar; Bağışıklık sisteminin doğru çalışmaması ile ilişkili olan hastalıklar etkili olabilir. Örneğin; sedef, inflamatuar bağırsak hastalığı… (3)

MS Belirtileri Nedir?

• Mesane problemleri,
• Yorgunluk,
• Görme problemleri,
• Bellek-konsantrasyon bozuklukları,
• İşitme kaybı,
• Epileptik nöbet başağrısı,
• Hareket bozuklukları,
• Güçsüzlük (4).

MS Klinik Seyir Tipleri Nelerdir?

Klinik seyri beş başlık altında değerlendirilmiştir;

• Relapsing-remitting (RRMS); atakların olmasıyla birlikte hastanın kötüleştiği, ara dönemlerde hastanın düzelme gösterdiği dönemdir.
• Sekonder progresif (SPMS); 5-6 yıllık bir süreçten sonra ikincil ilerleyici dönemdir. Atak sayısının azaldığı dönemdir. ikincil ilerleyici MS olarak da bilinen bu türde hastalığın nüksettiği durumdan geri toparlanması mümkün olmamaktadır.
• Progresif-Relapsing; ilerlemelerin devam ettiği dönemdir.
• Primer Progresif (PPMS); hastalığın başlangıcından itibaren genellikle iyileşme olmadığı, hastalığın ilerlemesinin hızlı ya da yavaş olduğu dönemlerdir. Birincil ilerleyici MS hastalığının çeşitleri arasında en tehlikeli olanı olarak belirtilmiştir.
• İyi huylu (Benign); akut ataklarından sonra devam eden dönemlerde tama yakın düzelme görülebilir. Ataklar arasında hastalıkta ilerleme gözlenmemektedir. (5)

MS Tanısı Nasıl Konulmaktadır?

İstanbul MS hastalığı tanısı için öncelikle yukarıda yer alan belirtileri de göz önüne alarak doktora başvuru yapmanız gerekmektedir. MS hastalığına benzer diğer hastalıkların da semptomları olabileceğinden yapılacak ayırıcı testlerin ardından teşhis konulabilir.

Hastalığın tanısında öncelikle başvurulan yöntem belirtilerin değerlendirilmesi ve muayene ile başlamaktadır. Sonrasında ise beyin veya omurilik MR, beyin omurilik sıvısının incelenmesi yine hastalığın teşhisi için uygulanmaktadır. Ayrıca hastaların tek atak geçirmesinden ziyade en az 2 atağının olması veya tekrarlayan beyin ve omurilik MR’larında plak sayısının artışının olup olmadığına bakılmaktadır. (MS plağı; hastaların beyin veya omuriliklerinde hastalığa özgü doku değişiklikleri görülmektedir. Zarar gören miyelin kılıfları sonrası hasar gören bu bölgeler plak olarak adlandırılmaktadır.) (5,6)

MS Tedavisi Nasıl Olur?

İstanbul MS tedavisinde kesin çözüm olmamakla birlikte ilaçlarla ve yaşam tarzı değişikleriyle hastalık kontrol altında tutulabilir.

• Atak tedavisi: ataklar arasında uygulanan tedavi yöntemidir. Atağın kısa sürmesini ve tedavisi için yüksek doz kortizonlar kullanılmaktadır.
• Koruyucu tedavi: Atakların tekrarlamasını azaltarak, çekilen MR’larda yeni plakların oluşmasını engellemek amaçlanmaktadır. Yapılan bu tedavilerle ataklar önlenebilir.
• Belirtileri giderici tedaviler: Ayrıca MS hastalığı ve semptomları ile ilgili bilgi verilerek yapabilecekleri gibi bilgilendirme yapılması gereken süreçtir. Ağrı kesiciler, kas gevşetici, epilepsi ilaçları, germe egzersizleri gibi yöntemlerle tedavi edilebilir.
• Fizyoterapi: MS hastalarında önemli bir yer tutan fizik tedavi ile hastaların güç kaybını, dengesizlik ve kas sertliklerini önlemek amacıyla yapılmaktadır. (7)

Yaşam tarzınıza yapabileceğiniz küçük dokunuşlarla tedavi sürecinde destek olacaktır.

• Sağlıklı bir uyku ile bol bol dinlenin. Özellikle teknolojinin her an yanımızda olduğunu düşünürsek ışıkların uykumuzu olumsuz yönde etkilediğinin farkındayız. MS hastaları için özellikle uyudukları ortamın karanlık, serin olması önemlidir.
• Egzersizlerle kaslarınızı ve kemiklerinizi güçlendirebilirsiniz. Kaliteli uykunuza fayda sağlayacak olan egzersizleri ihmal etmeyin.
• Stresi mümkün olduğunca uzaklaştırın. Kimi zaman kitap okumakla, kimi zaman yürüyüşle stres kontrolü yapmaya çalışın.
• Belirtileri arasında yer alan D vitamini seviyenizi kontrol altında tutarak bu yönde ilaç kullanabilirsiniz.

MS (Multipl Skleroz) Hastalığı Kendini Nasıl Belli Eder?

Multiple skleroz (MS) merkezi sinir sistemini etkileyen bir kronik otoimmün hastalıktır ve belirtileri arasında görme bozuklukları, iskelet kası sıkıntıları, denge ve düşme bozuklukları, idrar kaçırma ve duyu bozuklukları gibi belirtiler sayılabilir. Bu belirtiler, MS hastalığının belirtileri arasında yer alır ancak her kişi için geçerli olmayabilir ve bireyler arasında farklılıklar gösterebilir. Bu nedenle, MS hastalığı olan kişilerin doktorlarıyla birlikte en uygun tedavi yöntemlerini belirlemeleri önerilir.

MS hastalığını yenmek mümkün mü?

Multiple skleroz (MS) merkezi sinir sistemini etkileyen bir kronik otoimmün hastalıktır ve şu anda tamamen iyileştirilebilir bir hastalık değildir. Ancak, MS hastalığının belirtilerini azaltmak ve hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak mümkündür ve bu amaçla kullanılan yöntemler arasında ilaçlar, fizik tedavi, diyet ve psikolojik destek sayılabilir. Bu yöntemler, her kişi için geçerli olmayabilir ve bireyler arasında farklılıklar gösterebilir. İstanbul MS hastalığı tedavisi için kişilere doktorlarıyla birlikte en uygun tedavi yöntemlerini belirlemeleri önerilir.

MS Hastalığı en çok kimlerde görülür?

Multiple skleroz (MS) merkezi sinir sistemini etkileyen bir kronik otoimmün hastalıktır ve her yaşta görülebilir ancak 20-40 yaş arasında görülme olasılığı daha yüksektir. Erkeklerde ve kadınlarda eşit olarak görülür ancak kadınlarda daha sık görülür. MS hastalığı, her ülkede görülür ancak yüksek prevalans gösteren ülkeler arasında ABD, Avustralya, Kanada, İsveç, Norveç, Danimarka, İngiltere, İrlanda ve Almanya sayılabilir. Bu ülkelerde, MS hastalığının sıklığı yüksektir ancak bu nedenle MS hastalığının daha yaygın olduğu anlamına gelmez.

Referanslar:

1.Seki Öz, H. (2013). Multiple Skleroz Lu Hastaların Stresle Baş Etme Tarzlarının ve Psikiyatrik Belirtilerinin Değerlendirilmesi.

2.Haberler, B., & Hizmetleri, B. T. Multiple Skleroz.

3.NEDİR, M. MS, Uykularınızı Çalmasın.

4.Mutluay, FK (2006). Multipl skleroz kuvvetlendirmesi. Türk Nöroloji Dergisi , 12 (2), 134-143.

5.Özbülbül, D., & Demirhan, İ. (2012). MULTİPLE SKLEROZ BELİRTİLERİ, TANI VE TEDAVİSİ.

6.Karataş, M. (2008). Multiple Sklerozda Ayırıcı Tanı. Journal of Neurological Sciences, 25(2).

7.ULUCAN-KARNAK, F. (2020). MULTIPL SKLEROZ HASTALIĞINA KARŞI TEDAVİ YAKLAŞIMLARI. ERÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 7(2), 49-54.

Uyku Bozuklukları Tedavisi Doktoru İstanbul 

Gündelik yaşamın verimli geçirilmesi için iyi bir uyku oldukça önemlidir. Yetersiz ve verimsiz bir uyku kişinin gündelik hayatını olumsuz etkilemektedir. Sağlıklı bir yaşam için mutlaka kaliteli ve verimli, bir uyku alışkanlığı edinilmelidir.

Uykusuzluğun birçok farklı sebebi bulunabilmektedir. Sağlıklı bir uyku alışkanlığının kazanılması için öncelikli olarak uyku sorununa neden olan sorunların kaynağı tespit edilmelidir. Bu yazıda uykusuzlukla en sık ilişkilendirilen hastalıklar ele alınacaktır.

Uyku Bozukluğu ( Uykusuzluk ) Nedir?

Uyku tüm canlıların ihtiyacı olan, fiziksel ve zihinsel dinlenmeyi sağlayan bir süreçtir. Sağlıklı ve verimli bir uyku ile insan bedeni bir sonraki gün için hazırlanır. Ancak yapılan araştırmalar yetişkinlerin yaklaşık olarak beşte birinin istediği gibi uyuyamadığını göstermektedir. Hatta bazı araştırmalarda bu oranların %50-60 kadar yüksek oranlara ulaştığı da görülmüştür. Yaşlılarda, kadınlarda ve zihinsel sorunu olan bireylerde uyku problemlerinin çok daha fazla olduğu görülmüştür.[1]

Kişiler güne yorgun ve uykusunu almadığını düşünerek başlıyorsa bu durum uyku bozukluğu durumunu akla getirmektedir. Uyku bozukluğu, stres, yatak değiştirmek, kaygı, depresyon gibi geçici nedenler uyku sorununa neden olabilmektedir.

Bunlara ek olarak fiziksel rahatsızlıklar, aşırı kilo, ağrı, kramp gibi durumlarda geçici uyku bozukluğuna neden olabilmektedir.

Uykusuzlukla en sık ilişkilendirilen hastalık ve durumlar şunlardır; insomnia, parasomnia, uyku apseni, ve narkolepsidir.

• İnsomnia

İnsomnia (uykusuzluk) en sık karşılaşılan uyku sorunudur. Uykusuzluk sorunu yaşayan bireyler uykuya dalmakta zorluk çeker, çok erken uyanır ve tekrar uykuya dalamazlar. İnsomnia sorunu yaşayan bireylerde uykudan uyanıldığında bile yorgunluk ve halsizlik durumları görülür. Uykusuzluk sorunu yaşayan bireylerde uykuya dalamama, uykuda kalamama ve erken uyanma gibi sorunlara ek olarak aşırı sinirlilik hali, depresyon, anksiyete, dikkat dağınıklığı ve uykusuzluk konusunda endişeye sahip olma gibi belirtiler görülebilmektedir.

• Parasomnia

Parasomnia halk arasında gece terörü olarak da bilinen bir uyku sorunudur. Uyku esnasında yapılan anormal davranışlar uyku terörü olarak değerlendirilmektedir. Parasomnia sorunu, uykunun hızlı olmayan göz hareketi (NREM) ve hızlı göz hareketi (REM) evrelerinde ortaya çıkabilir. Her yaş grubundan insanda görüelbilmesine karşın en sık 5-6 yaş aralığındaki çocuklarda görülmektedir. [2]

Parasominia hastalarında uyurken diş sıkma ve gıcırdatma, uyurgezerlik, uykuda konuşma, inleme, altını ıslatma, ağlayarak ve çığlık atarak uyanma, uykuda hızlı soluk alıp verme gibi belirtiler görülebilmektedir.

• Narkolepsi

Narkolepsi sorunu yaşayan bireylerde gün içerisinde aniden uyku atakları gelip, aşırı uykululuk hali ortaya çıkmaktadır. Bu sorunu yaşayan kişilerde atak geldiğinde uyanık kalmak zor olduğu için sosyal hayatları olumsuz olarak etkilenebilmektedir.

Narkolepsi hastalığının 2 farklı türü bulunmaktadır. Bunlar tip 1 ve tip 2 olarak sınıflandırılmaktadır. Kas kontrolü sorunu yaşayan hastalarda katapleksi görülebilir. Bu tür hastalar tip 1 narkolepsi olarak değerlendirilmektedir. Herhangi bir kas sorunu yaşamayan hastalar ise tip 2 narkolpesi olarak değerlendirilmektedir.[3]

Narkolepsi hastalığının nedeni kesin olarak bilinmemekle birlikte uzmanlar tarafından tip 1 narkolepsi hastası olan bireylerde beyinde hipokretinin seviyesinin düşük olduğu gözlemlenmiştir.

Bireyler özellikle gündüzleri ortaya çıkan uyku atakları yaşıyorsa uzman bir hekime başvurulması önerilmektedir.

• Uyku Apnesi Sendromu

Tıkayıcı uyku apnesi (TUA) uyku esnasında solunum sıkıntısı yaşanması, hatta solunumun durması olarak tanımlanabilmektedir. Uyku apnesi olan bireylerde uyku esnasında birkaç saniye süren solunum durması, nefessiz kalma hali görülmektedir. Solunumun durması vücudu harekete geçirerek uyanmaya neden olmaktadır. Bu durum geceleri bir veya birden fazla olacak şekilde görülebilir. Bu durumun tekrarlayan bir hal alması ise uykudan verim alınamamasına ve uykusuzluk yaşanmasına neden olmaktadır.

3 farklı uyku apnesi bulunmaktadır. Bunlar; santral (merkezi), obstrüktif (tıkayıcı) ve her iki tipin aynı anda görüldüğü karma türdür. Uyku apnesi sorunu yüksek sesle horlayanlarda, aşırı kilolu olanlarda ve yüksek tansiyon şikayeti yaşayan kişilerde daha sık görülmektedir.

Hastalığın tanısı doktor muayenesi, laboratuvar testleri ve uyku laboratuvarı incelemesi ile konulmaktadır.

İstanbul Uyku Bozukluğu Tedavisi İçin Hangi Doktora Gidilir?

İstanbul Uykusuzluk sorunları için nöroloji uzmanına gidilmesi gereklidir. Doktorun yapacağı muayene ve tetkiklerde uykusuzluğun nedenleri araştırılır. Araştırma sonrasında elde edilen verilere göre ise uykusuzluk sorunu tedavisi planlanır.

Uyku apnesi sorununda gerekli görülmesi halinde KBB, Gögüs hastalıkları uzmanı ve diş hekimleri ile birlikte bir tedavi planı uygulanabilmektedir.

Uyku Bozukluğu Çeşitleri Nelerdir?

• Insomnia: Bu bozuklukta, kişinin uykuya dalma ve uyku sırasında uyanma sıklığı artar. Bu bozukluk, kişinin uyku kalitesini ve uyku miktarını olumsuz etkiler.
• Narcolepsy: Bu bozuklukta, kişi aniden uykuya dalar ve gün içinde sık sık uykuya yenik düşer.
• Sleep apnea: Bu bozuklukta, kişinin uyku sırasında nefes alıp verişleri düzensiz hale gelir ve nefes alışverişi duraklar. Bu durum, kişinin uyku kalitesini olumsuz etkiler.
• Restless leg syndrome: Bu bozuklukta, kişinin ayak bilekleri ve bacaklarında rahatsızlık ve kıpırdanma hissi vardır. Bu durum, kişinin uyku kalitesini bozar.

Uyku Bozukluğu Neden Meydana Gelir?

• Stres: Günlük yaşamda yaşanan stres, uyku kalitesini bozar ve uykuya dalma sıkıntısına neden olabilir.
• Hormonal değişiklikler: Özellikle kadınların adet dönemlerinde hormon dengesinde meydana gelen değişiklikler, uyku kalitesini bozar.
• İlaçlar: Bazı ilaçlar, uyku kalitesini bozar ve uykuya dalma sıkıntısına neden olabilir.
• Sağlık sorunları: Örneğin, depresyon, anksiyete bozukluğu, kalp hastalıkları gibi sağlık sorunları, uyku kalitesini bozar.
• İçme ve sigara kullanımı: İçki ve sigara kullanımı, uyku kalitesini bozar ve uykuya dalma sıkıntısına neden olabilir.
• Yatma ve uyanma saatleri: Düzenli olmayan yatma ve uyanma saatleri, uyku kalitesini bozar.

Uyku Bozukluğu Tanı ve Tedavisi Nasıl Yapılır?

Uyku bozuklukları, kişinin uyku kalitesi ve uyku miktarını olumsuz etkileyen sorunlardır. İstanbul Uyku bozuklukları tanısında, doktor muayenesi, uyku izleme cihazı kullanımı ve ilaç tedavisi gibi yöntemler kullanılır. İstanbul Uyku bozukluklarının tedavisinde ise, düzenli yatma ve uyanma saatleri belirleme, stres azaltma yöntemleri kullanma, sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivite yapma gibi yöntemler önerilebilir. 

Hangi yöntemlerin kullanılacağı, kişinin durumuna ve bozukluğun özelliklerine göre değişebilir. Bu nedenle, uyku bozuklukları olan kişilerin doktorlarıyla birlikte en uygun tedavi yöntemlerini belirlemeleri önerilir.

Kaynaklar:

1.Bhaskar, S., Hemavathy, D., & Prasad, S. (2016). Prevalence of chronic insomnia in adult patients and its correlation with medical comorbidities. Journal of family medicine and primary care, 5(4), 780.

2.Singh, S., Kaur, H., Singh, S., & Khawaja, I. (2018). Parasomnias: a comprehensive review. Cureus, 10(12).

3.Slowik, J. M., Collen, J. F., & Yow, A. G. (2021). Narcolepsy. StatPearls [Internet].

Migren Tedavisi Doktoru İstanbul

Dünyada yaklaşık 700 milyon migren hastası olduğu ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından iş yapamamaya engel hastalıklar arasında 19.sıraya kadınlarda ise 12.sıraya yerleştirilmiştir. (1)

Migren Nedir?

Yaşam kalitesini düşüren, baş ağrısı şikayetiyle en çok başvuru yapılan sağlık problemidir. Erkeklerde %10, kadınlarda ise bu oran %21’lere çıkmaktadır. (2)

Genellikle mide bulantısı, kusma ve ışığa karşı hassasiyetle kendini gösteren güçlü ve dayanılmaz bir baş ağrısıdır. Saatler veya günlerce sürebilecek migren atakları yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen bir hastalıktır. İngiltere ve ABD’de migren hastalarının yaklaşık üçte ikisinin doktora danışmadığı ve evde tedavi yöntemleri ile ağrıdan kurtulmaya çalıştıkları belirtilmektedir.( 1)

Migren Belirtileri Nelerdir?

İstanbul migren ağrıları belirtileri kişiden kişiye değişmektedir ve 4 farklı evreden oluşmaktadır. Prodrom, aura, baş ağrısı ve postrom olarak sıralanmaktadır.

• Prodrom

Baş ağrısı gelmeden önce sinyalleri ile kendini hissettirmeye başlar. Öncü ataklar olarak tanımlanabilir. Hastaların bir çoğu baş ağrısı başlamadan önce ağrının geleceğini hisseder. Aşırı duyarlılık, tepsikellik, depresif, düşüncede yavaşlama, uyuma isteği, aşırı su içme, şişkinlik hissi, konuşurken takılma ve ışık ses koku duyarlılığı gibi sıralanabilir.

• Aura

Baş ağrısından önce kendini gösteren 4-72dk. arası süren evredir. Görsel, duyusal, motor ve psikolojik durum değişiklikleriyle kendini hissettirir. Siyah noktalar, dalgalı çizgiler, ışık parlamaları, karıncalanma hissi, net konuşamama, koku, tat değişikliği bu evrede yaşanabilen durumlardır.

• Baş ağrısı

Baş ağrısına tutulmayla birlikte zonklayıcı bir hal alan, hareket ettikçe daha da şiddetini arttıran, kimilerinde baş ağrısına eşlik eden mide bulantısı da olabilir. Migren baş ağrıları ne zaman geçer sorusunun cevabı ise değişmektedir. Kimilerinde bir günde geçerken, kiminde günler sürebilir. Ataklar ise bazılarında birkaç gün bir tekrarlarken, bazılarında ise yılda bir veya iki kez olabilir.

• Postdrom (Düzelme)

Baş ağrısından sonraki kısmı kapsayan bu evrede şu durumlar yaşanabilir. Yorgun, kas ağrısı veya güçsüzlük, iştah artışı ile düzelme evresi tamamlanmış olur.

Migren Neden Olur?

Migren kesin nedeni bilinmemekle birlikte genetik faktörler etkili olmaktadır. Ailesinde migren öyküsü olanların daha fazla risk grubunda olduğu belirtilmektedir. Ayrıca hormonal değişiklikler de etkili olmaktadır. Kadınlarda erkeklere oranla daha fazla yaşanmasının nedeni de adet döneminde yaşanan hormonal değişikliklere bağlanmaktadır. (3)

Migren Tanısı Nasıl Konulmaktadır?

İstanbul Migren tanısı öncelikle doktorun şikayetleri değerlendirmesiyle konulmaktadır. Sadece anlık ağrılar değil, kişinin hastalık öyküsü dinlenerek, baş ağrısını neyin tetiklediği belirlenmektedir. Örneğin hastanın su tüketimi, beslenmesi, uyku düzeni, çevresel şartlar etkilemektedir.

Tanı sürecinde genellikle dikkate alınan hususlar şunlardır;

• Baş ağrısı yaşayan kişilerde altta sıralanan maddelerden en az ikisinin bulunması
• Ağrının orta şiddetli ya da şiddetli olması
• Tek taraflı olması
• Fiziksel aktivite ile birlikte ağrının çoğalması,
• Zonklayıcı şekilde tabir edilen ağrının görülmesi,
• Bulantı, kusma, gürültü veya ışık hassasiyeti ile ilişiği olması,
• Hastanın; hastalık öyküsünde ve muayenesinde herhangi bir baş ağrısının bulunmaması aranmaktadır. (1)

Migren Tipleri Nelerdir?

Auralı ve aurasız olarak sınıflandırılan migren olarak sınıflandırılmaktadır. Auralı migren tipi yaklaşık %10’luk kısmı kapsamaktadır. Tek başına ya da aurasız migren ataklarıyla kendini hissettirir.

• Auralı migren; ağrı döneminden önce ortaya çıkan ve yaklaşık 60 dakika içinde kaybolan bir süreçtir. Belirtileri arasında görme bulanıklığı, parlak ışıklar, konuşma bozuklukları gibi unsurlar vardır.
• Aurasız migren; migren ataklarının çoğunluğunu oluşturan aurasız migren; 4-72 saate kadar süren atakları varsa, zonklayıcı, orta veya şiddetli derecede ağrı hissediyorsanız, fiziksel aktivitelerle artan bir ağrınız varsa, altta yatan başka bir hastalık yoksa, bulantı veya bulantıya eşlik eden kusmanız varsa aurasız migren tanısı konulabilir.

Migren Tedavisi Nasıl Yapılır?

Migren ağrısı başlayan bir kişi bu sürecin biteceğini bilmelidir. Tedavide genel ilkeyi de oluşturan bu süreçte migren yaşamayı öğrenirken migren ataklarında neler yapılması gerektiğini de bilmek gerekmektedir. Esasında iki temele dayanan migren tedavisi doğrudan atakların tedavisi ve önleyici tedavi olmak üzere sınıflandırılabilir. (1)

• Önleyici (ilaç dışı tedavi) tedaviyi ise şu şekilde tanımlayabiliriz; öncelikle hastanın hastalık hakkında bilgilendirilmesi gerekmektedir. Yaşam şekline verilen düzen (Düzenli uyku ve beslenme, egzersiz) hastalığı önleyici grupta yer almaktadır. Migreni tetikleyici unsurları bilerek ve uygulayarak ataklar önlenebilir.
• İlaç tedavisi; akut atak ve profilaktik tedavi olarak gruplanmaktadır. Spesifik ve non-spesifik tedavi şekliyle uygulanır. Migren tedavisi için kullanılan ilaçlar, ağrı kesiciler, bulantı için ilaçlar kullanılmaktadır. Triptanlar ve NSAİİ ilaçlar migren tedavisinde kullanılan ilaçlardandır. (7)

Migreni Tetikleyen Faktörler Nelerdir?

Günlük yaşamda birçok etken migreni tetiklemektedir. Kişiden kişiye değişen ve günlük rutinde migreni tetikleyen unsurları bilerek yaşam şeklinin düzenlenmesi, migren tetikleyicilerinin farkında olarak dikkat etmesi şeklinde önlemlerle migren ataklarından korunabiliriz. Tetikleyicileri ise şu şekilde sıralayabiliriz;

• Stres, uzun süreli açlık,
• Çay, kahve, kola (kafein)
• Alkol,
• Çikolata,
• Salam, sosis,
• Eski peynir, süt
• Fındık, fıstık,
• Hava değişikliği (basınç, sıcaklık, nem değişikliği, lodos)
• Keskin kokular (parfüm gibi)
• Parlak ışık,
• Yorgunluk,
• Fazla ya da az uyuma,
• Yüksek ses,
• Kadınlarda hormonal değişiklik dönemleri (Adet dönemi)
• Yükseklik değişiklikleri (rakım, uçak yolculukları)

Görüldüğü üzere beslenme ve günlük yaşantıda olan aksaklıklarla ile ilişiği olan migren tetikleyicilerindeki tüm faktörler herkeste aynı etkiyi yapmaz. Kişiden kişiye değişen ve dikkat edildiğinde ve migreni tetikleyen unsur fark edilerek uygulandığında migren atakları azaltılabilir.

Migren Depresyona Neden Olur Mu?

İstanbul migren hastalığının depresyon ile doğrudan bir bağı yoktur ya da böyle bir bağ var ise henüz bilinmemektedir. Ancak bu hastalık çok ağrılı ve acılı bir hastalık olduğundan hasta bu hastalığa çok fazla ve çok uzun süre maruz kaldığında depresyon benzeri belirtiler yaşayabilir. Hasta ciddi anlamda morali bozuk olabilir ya da yaşamına normal seyrinde devam edecek enerjiyi kendinde bulamayabilir.

Hangi Besinler Migren Atağına Neden Olur?

• Alkol: Özellikle kırmızı şarap, koyu renkli biralar ve viski gibi alkollü içecekler migren atağına neden olabilir.
• Nitrat: Nitrat içeren gıdalar, özellikle konserve etler, salam, sosis gibi işlenmiş et ürünleri, migren atağına neden olabilir.
• Feniletilamin: Cipsler, çikolatalar ve çeşitli tatlılar gibi besinler feniletilamin adı verilen bir madde içerebilir. Bu madde, migren atağına neden olabilir.

Migren Kalıtsal Bir Hastalık Mıdır?

Migrenin genetik yatkınlık faktörünün bulunduğu konusunda bilimsel kanıtlar mevcuttur. Bu nedenle, migrenin kalıtsal bir hastalık olduğu söylenebilir. Ancak, migrenin ortaya çıkışında tek başına genetik faktörlerin etkisi yoktur. 

Migrenin ortaya çıkışında, diğer faktörlerin de rol oynadığı bilinmektedir. Migrenin kalıtsal olduğu düşünülürse, migren şikayetleri olan birinin aile üyelerinde de migren şikayetleri olabileceği düşünülebilir.

Kaynakça:

1.YÜCEL Y (2008). Migren baş ağrısında tanı ve tedavi yaklaşımları. Dicle Tıp Dergisi, 35(4), 281 – 286. 2.Evren BORAN, H., & BOLAY, H. (2013). Migren Patofizyolojisi. Archives of Neuropsychiatry/Noropsikiatri Arsivi. 3.KEÇECİ, H. (2000). Migrenin Genetiği. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 22(2), 123-126. 4.KEÇECİ, H. (2000). Migrenin Genetiği. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 22(2), 123-126. 5.Duman, T., Dede, H., & Seydaoğlu, G. (2016). Comparison of triptans, NSAID and combination in migraine attack treatment. AGRI-THE JOURNAL OF THE TURKISH SOCIETY OF ALGOLOGY, 28(3).